Bij de molen is altijd wat te doen!
De molen is ongeveer 170 jaar oud en vraagt veel onderhoud.
Zo kregen we in 2023 te maken met een flinke tegenvaller.
Vanuit het meerjaren-onderhoudsplan was het bekend dat de bonkelaar een grote beurt moest hebben. Deze bevind zich op de bovenste verdieping in de molen, vlak onder de kap en wordt door het bovenwiel wat aan het wiekenkruis zit, aangedreven en zorgt voor de werking van de overige werktuigen in de molen. In juni 2023 is er bij het bedrijf “De Molenmakers” in Tzummarum een offerte aangevraagd. In afwachting van de offerte maalden de molenaars rustig door. Tot het moment dat er schade aan de raderen ontstond door het losraken van wiggen. Naast vervanging van de bonkelaar moest ook het luiwerk vervangen. Dit zorgt ervoor dat het graan in zakken/tonnen op windkracht naar boven getakeld kan worden naar de luizolder. Kortom, er kon niet meer gemalen worden en de molen kwam stil te staan. In de herfst van 2023 kregen we de offerte binnen en vervanging zou rond de € 23.000 moeten kosten. Aan De Molenmakers werd opdracht verstrekt en in de winter kon er met de reparatie gestart worden. Rolf Dijkema van De Molenmakers startte samen met nog twee molenmakers aan deze klus. Dat dit werk veel kennis en vakmanschap vraagt moge duidelijk zijn. Het meeste is handwerk. Door de crash was ook de rijn (ijzerwerk in het hart van de steen) gebroken. Gelukkig vonden De Molenmakers een vervanging voor de rijn. Uiteindelijk konden de molenaars in April 2024 weer malen in eigen molen.
Het herstel van de bonkelaar en het luiwerk was mede mogelijk door een gift van het Hijenga Fonds waarvoor we hen zeer erkentelijk zijn.
Wieken onder de loep!
Recentelijk waren de historische molens nog in het nieuws, vanwege aandacht voor de conditie van de wieken. Meerdere molens in Nederland staan stil omdat het ijzerwerk (de roeden) in de wieken door corrosie zijn aangetast en er daardoor gevaar voor breken bestaat.
Ook bij ons heeft er een inspectie van de wieken plaats gevonden en daaruit is naar voren gekomen dat één van de twee vervangen moet worden. Naast de vervanging van de wiek wil het bestuur ook één van de twee molenstenen vervangen.
Er is aan de molenadviseur om advies gevraagd. Dit heeft geleid tot een aanvraag voor restauratiesubsidie bij de provincie Fryslân. In december 2023 hebben we positief advies tot restauratie gekregen met daaraan gekoppeld een subsidie van 60% van de restauratiekosten. Met de gehele klus is €123.000 gemoeid. De resterende 40% moet het bestuur via fondswerving elders genereren. Op dit moment zijn er verschillende aanvragen de deur uit en wachten we met spanning op al dan niet toekenning.
Bij toekenning zal er niet eerder dan in het najaar van 2024 gestart worden. Tussen opdracht, bestellen en leveren zit zomaar driekwart jaar.
De molen bezit sinds lang twee paar molenstenen. Echter de laatste jaren wordt er maar één koppel gebruikt. De te vervangen steen is versleten en beschadigd en ook de houten kast er omheen zit vol met houtworm. Dit heeft tot gevolg dat je beperkt bent in het malen van graansoorten. Wil je bijvoorbeeld rogge malen dan vraagt het daarna een grondige schoonmaakbeurt omdat deze graansoort de neiging heeft tot plakken aan de stenen, wat extra veel werk met zich meebrengt.